Kış mevsiminin yaklaşmasıyla botlar ve çizmeler de vitrinlerdeki yerlerini almaya başladı.
Birbirinden farklı markalar ve modeller şıklık yarışında… Peki, bir botun ya da çizmenin şık olması, kış boyunca ayağınızı koruması ve sağlıklı adımlar atabilmeniz için yeterli mi? Kuşkusuz hayır! Öyleyse kışlık ayakkabı seçerken nelere dikkat etmemiz gerekiyor, yanlış seçim hangi rahatsızlıklara neden oluyor, hangi özellikler ön planda olmalı kısaca bir hatırlamakta yarar var.
Kışın ayakkabınız modadan önce ayağınıza uygun olmalı…
Her insanın ayak özellikleri farklıdır. Dolayısıyla bot ve çizmeler ya da kışlık ayakkabılar her ne kadar değişik model, numara ve genişlikte olsalar da her insanın ayak özelliklerine uygun olamazlar. Ayağınıza uygun olmayan ayakkabılar ise basma bozukluğu, bilek burkulması, tırnak batması, mantar, nasır, deri çatlakları, damar hastalığı ve ayakta şekil bozukluğu gibi birçok sağlık sorununa yol açabilir. Bu yüzden ayağınıza göre ayakkabı seçmeniz çok önemlidir. Bu konuda özellikle kadınları uyarmakta yarar var. Çünkü kadınlar ayakkabı seçiminde daha çok modelin modaya uygunluğuna göre karar verme eğiliminde. Oysa modaya uygun ayakkabı yerine ayağa uygun ayakkabı seçmek gerekir. Ayak sağlığında uzman olan İsveç Ayak Sağlığı, bu konuda çok önemli noktalara dikkat çekerek şunları öneriyor:
• Bot ya da çizme satın alırken, her zaman her iki ayağınızı ölçtürün. Ayak büyüklüğünüz zamanla artabilir.
• Kadınlar 3, 5-4 cm’den daha yüksek topuklu çizmeler giymemelidirler.
• Kışlık ayakkabılarınızı günün sonunda deneyin. Ayaklarınız normal olarak bütün gün ayakta kalmaktan veya gün boyu oturmaktan şişer ve daha büyük olur.
• Ayakkabılarınız parmaklarınıza uyduğu kadar topuklarınıza da uymalıdır.
• Kışlık ayakkabı almaya gittiğinizde her iki ayakkabıyı da deneyin.
• Ayakkabı burnunda en uzun ayak parmağınız ile ayakkabının en son kısmı arasında mesafe olmalıdır.
• Yeni ayakkabınızı, daha büyük olan ayağınıza giyin. Birçok insanın, bir ayağı diğerinden daha büyüktür.
• Ayaklarınızda ayakkabılarınız varken, onların iyi uyup uymadığını ve rahat olup olmadıklarını anlamak için etrafta dolaşın.
• Ayakkabıların numarası, biçim ve markalarına göre farklılık gösterir. Hangi numaranın size uygun olduğuna bakmaksızın, ayağınıza en uygun olan ayakkabıya karar verin.
• Bot ve çizmeler ayağınızdayken ayak parmaklarınızı serbestçe oynatabilmelisiniz.
• Kışlık ayakkabılarınızın sıkı olduğunu hissediyorsanız onları satın almayın. Onların zamanla ayağınıza uyacağına inanmayın.
• Çoğu yüksek topuklu çizmeler sivri burunludur. Dar burunlu çizmeler ayak parmaklarını sıkar ve onları doğal olmayan pozisyonda bir üçgen biçimine girmeye zorlar. Topuk yüksekliği ayak tarağının altındaki basıncı iki misli artırdığı gibi ön ayağa daha büyük bir basınç yerleştirerek, ön ayağı ayakkabının sivri uçlu kısmına girmeye zorlar.
Bot ve çizmelerin özelliklerine dikkat edin…
Kış için seçiminizi yaparken ayak yapınıza uygun olmasının dışında bir diğer konu da bot ve çizmelerin özellikleri… Özellikle mevsimsel şartların daha olumsuz olması nedeniyle çoğunlukla kapalı malzemeden yapılan kışlık ayakkabılar, yazlıklara göre daha önemlidir. Kış için seçeceğiniz bot, çizme ve ayakkabıların şu özelliklere sahip olması gerekir:
• Kışın ayaklarınızın üşümemesi çok önemlidir. Bu yüzden özellikle ayakları sıcak tutacak modeller seçilmelidir. Ancak ayağı sıcak tutmak için botun içinde yapay kürk gibi malzemeler kullanılması ayağın terlemesine ve ayağın terlemesi de ayak kokusu başta olmak üzere mantar gibi rahatsızlıklara neden olabilir. Bu yüzden ayakkabının içinde kullanılan malzemelerin doğal olmasına dikkat edilmelidir.
• Bot ve çizmelerin ayaklarınızın üşümesini engelleyen bir başka bölümü de tabanlarıdır. Taban, ayaklarınızı soğuk ve çamurdan koruyacak kadar yüksek olmalıdır. Öte yandan tabanın yapıldığı malzeme de burada önemli rol oynamaktadır. Örneğin ısı yalıtkanlığı fazla olduğundan kauçuk tabanlı bot ve çizmeler ayakları soğuktan korumakta daha etkilidir.
• Kışın kar ve yağmur gibi doğa olayları zeminin ıslak ve kaygan olmasına neden olur. Bu nedenle bot ve çizmelerin ya da kışlık ayakkabıların tabanı, kolay kaymayacak malzemelerden yapılmış ve tırtıklı şekilde tasarlanmış olmalıdır.
• Çok yumuşak ayakkabılar kışın yürüyüş halindeyken dengenizin bozulmasına ayaklarınızın ayakkabı içinde fazla hareket ederek sürtünmesine ve nasır oluşumuna neden olabilir.
• Deri ayakkabılar, ayağınızın hava almasını sağlayacağından daha sağlıklıdır. Ayakkabıda plastik malzeme kullanımı, esnekliği ortadan kaldıracağı için nasıra sebep olabilir.
• Bot ve çizmeler kolay giyilip çıkarılabilmelidir.
• Bağcıklı ayakkabılar diğerlerine göre daha emniyetlidir. Ayrıca ayaklarınız şiştiğinde bağcıkları gevşeterek ayaklarınızı rahatlatmanıza olanak verir.
• Bot ve çizmelerin üzerinde çok dikiş olması sürtünme ve basıncı artırabilir. Bu yüzden az dikişli modelleri seçmeniz daha uygun olur.
Özgül İŞGÖR
İsveç Ayak Sağlığı Genel Müdürü (Podiyatrist)
info@isvecayak.com
15 Kasım 2011, LeydiTürk, Fotoğraf Kaynağı: AltmanPodiatryNyc
